• 15/11/2020

Waarom weigert Trump toe te geven

CNN-nieuwsanker Anderson Cooper omschreef Trump als een ‘dikke schildpad die op zijn rug ligt te spartelen’. Dat is een grappige beeldspraak, maar ook vooral erg onprofessionele journalistiek die de geloofwaardigheid van zichzelf en zijn zender ondermijnt. Hij diende zich publiekelijk te verontschuldigen voor dit amateurisme. In de Vlaamse media echter kan men niet gehinderd door enig weerwoord noch kennis van zaken, doch behept met een flinke dosis zelfuitgeroepen morele verhevenheid, ongestoord complete onzin de wereld in sturen. Zo werd op Ter Zake deze week door VRT-journalist Bert De Vroey in alle ernst gespeculeerd over een op til zijnde staatsgreep door Donald Trump. Liesbeth Van Impe, hoofdredacteur van Het Nieuwsblad, gaf eerder in de Afspraak op vrijdag blijk van een diep inzicht in de Amerikaanse politiek door Trump te omschrijven als ‘een klein kind dat zijn speelgoedje kwijt speelde’. De waarzeggers die in het hoofd van de protagonisten kunnen kijken en psychologische analyses maken bespaar ik u. De Amerikaanse presidentsverkiezingen maken ons duidelijk hoe het gesteld is met de kwaliteit van onze Vlaamse media. Zij informeren ons niet over wat we moeten weten, maar willen bepalen wat me moeten denken. Wat is er eigenlijk werkelijk aan de hand in de Verenigde Staten?

Hoe verkiest men een president?

In de Verenigde Staten wordt een president verkozen door zogenaamde kiesmannen. Die worden per staat toegewezen aan de presidentskandidaat die het meeste stemmen haalt. Op 3 november zijn de Amerikanen gaan stemmen. Op basis van deze voorlopige resultaten verklaren de media dat Joe Biden de volgende president wordt. Dat is waarschijnlijk, maar dat is geen feit. Per staat moeten de resultaten immers nog bevestigd worden. Dit moet voor 8 december gebeuren. In de tussentijd hebben de kandidaten de mogelijkheid om de verkiezingen te laten controleren. Als alle resultaten gecontroleerd zijn en bevestigd zijn, dan komen de kiesmannen samen. De presidentskandidaat die 270 stemmen van deze kiesmannen krijgt, wordt tot president verkozen en ingehuldigd op 20 januari.

Wie heeft deze verkiezingen nu gewonnen?

Niet in elke staat is er twijfel over wie de kiesmannen wint. Oklahoma stemt bijvoorbeeld altijd overweldigend Republikeins, California altijd en overweldigend democratisch. Het komt er dus op aan te winnen in staten waar het spannend is. In 2016 won Donald Trump door drie staten uit de Rust Belt (Michigan, Wisconsin, Pennsylvania) te winnen met amper 102.000 stemmen verschil op 13 miljoen stemmen (0,78%). In 2020 zou Trump verliezen met 86.000 stemmen op 15 miljoen kiezers in Pennsylvania, Georgia en Arizona (0,57%), wat een nog kleinere marge betekent. Dit is opmerkelijk omdat de peilingbureaus en de MSM een verpletterende nederlaag voorspelden. Bovendien wint de Republikeinse partij zetels in het Huis van afgevaardigden en behoudt ze naar alle waarschijnlijkheid haar meerderheid in de Senaat. Tenslotte blijkt Trump 73 miljoen stemmen gehaald te hebben, tien miljoen meer dan vier jaar geleden. Als klap op de vuurpijl haalt Trump verhoudingsgewijs meer stemmen van minderheden dan gelijk welke Republikeinse kandidaat in het verleden. Van een voorspelde blue wave voor de Democratische Partij is geen enkele sprake. Deze feiten schreeuwen om kritische vragen, duiding en analyse. Maar daarvan vernemen we natuurlijk niets in onze Vlaamse media.

Controle van verkiezingsresultaten

Het is een gewoonte, maar geen verplichting, dat een kandidaat zijn verlies erkent op basis van nog niet definitief bevestigde verkiezingsresultaten. Donald Trump beweert echter dat er grootschalige verkiezingsfraude gebeurd is. Daarbij wordt vooral gefocust op stemmen die per brief ingediend zijn. Trump beweert dat grote aantallen van deze briefstemmen niet tijdig ingediend zijn of onvoldoende gecontroleerd zijn. Daardoor meent hij dat ze ongeldig zijn. In zeven staten zijn rechtszaken opgestart. Niet de media, maar de onafhankelijke rechterlijke macht bepaalt wat het resultaat van dit onderzoek is. Daarop is het dus nog even wachten. Dit gerechtelijk onderzoek zal de legitimiteit van de verkiezingsresultaten versterken, welk resultaat deze onderzoeken ook zullen hebben.

Maar wat als Trump dan nog niet toegeeft?

Bij de verkiezingen tussen Al Gore en George Bush in 2000 gaf geen van beide kandidaten toe verloren te hebben. De marge tussen de beide was enkele honderden stemmen. Toen de hertelling door het Hooggerechtshof gestopt werd, erkende Gore zijn nederlaag. Dat had zowel politieke als juridische gevolgen. Het politiek gevolg is dat een minderheid erkent meer gemeen dan conflict te hebben met de meerderheid. Het juridisch gevolg is dat het verkiezingsresultaat definitief wordt. Mocht Trump na het voeren van juridische procedures omtrent electorale fraude zijn verzet tegen de verkiezingsresultaten niet opgeven dan kan hij dat. Als hij daarbij de volledige steun krijgt van de Republikeinse partij kan dat zelfs tot een situatie leiden waarbij hij zelfs herkozen wordt door de senaat.

Polarisering

In de VS is er een traditie van ‘bipartisanship’. Dat betekent dat over de partijgrenzen heen samenwerkt aan een compromis omdat men ervan uitgaat dat er een groter algemeen belang is dat men dient. Toen Trump verkozen werd in 2016 erkende Clinton haar verlies juridisch, maar niet politiek. De Democratische Partij (DNC) mobiliseerde alles tegen president Trump. Zowel via ambtelijk, juridische als politieke weg werd het beleid van Trump zoveel mogelijk tegengewerkt. Van enig compromis kon geen sprake meer zijn. De DNC radicaliseerde verder na de (gewonnen) parlementsverkiezingen van 2018 waarbij nogal wat zeer radicale linkse politici bij de DNC verkozen raakten. Identity politics en cancel culture zorgden voor een discours waarbij de andere letterlijk moet verdwijnen, hoe wil men daar een compromis mee sluiten? De Republikeinse Partij is voor de Democratische Partij niet langer een tegenstander waarmee samengewerkt kan worden omdat die kan overtuigd worden van een compromis, maar een vijand die vernietigd moeten worden. Een triest hoogtepunt is hoe Nancy Pelosi als voorzitter van het Huis van Afgevaardigden de State of the Union van Donald Trump begin dit jaar verscheurde.

Biden de verzoener?

Als Joe Biden verkozen raakt zal er van verzoening dan ook geen sprake zijn. Alexandria Ocasio-Cortez bijvoorbeeld spreekt openlijk van het opstellen van lijsten van Trump-aanhangers wat aan zeer duistere totalitaire praktijken doet herinneren. Biden kan geen afscheid nemen van deze extremisten omdat hij anders zijn meerderheid verliest. Dat zal dus niet gebeuren. Op 5 januari moeten nog twee Senatoren uit Georgia verkozen worden. Als de Democratische Partij deze kan binnenhalen, hebben ze een meerderheid in de Senaat. Dan zal niets hen ervan kunnen weerhouden de spelregels van de democratie te wijzigen zoals de radicale vleugel van de Democratische Partij eist. Concreet wil men het Hooggerechtshof en de Senaat uitbreiden en miljoenen vreemdelingen stemrecht geven. Zo wil men zichzelf duurzaam in de macht betonneren. De houding van de Republikeinse Partij die president Trump steunt in zijn initiatieven rond het controleren van de stembusgang moeten we vanuit dit perspectief benaderen om het te kunnen begrijpen. Het valt dan ook te verwachten dat deze steun niet zal afbrokkelen totdat de Republikeinse Partij zijn meerderheid in de Senaat verzekerd heeft op 5 januari. Er is dus helemaal geen coup vanwege Trump aan de gang noch is Trump een klein kind dat zijn speelgoed kwijt is, er is een politieke strijd bezig binnen de spelregels van de democratische rechtstaat waarvan we de uitkomst op dit ogenblik niet kennen en niet kunnen voorspellen. Stay tuned.